Sunday, August 2, 2015

ENSERA ATAU TANAH

 ENSERA ATAU TANAH

         Lebuh Tekura udah labuh, dia Beruang lalu berengkah bepakaika buah sibau. Iya enda ibuhka bala jelu bukai mansa pun sibau. Bala jelu enda berani niki sibau. Sida takut ke Beruang. Sekeda semina makai buah sibau ke labuh dibuai Beruang.
         Nyadi lubang kebung ke alai Tekura labuh nya dalam. Iya enda ulih niki pulai ke atas. Dia mih iya kual-kual dalam lubang. Nyau kepuas iya bekerawis ke tanah, dia dih Tekura tetemuka kerimpak buah nyiur. Nyadi buah nyiur nya, iya ke labuh dibai terebai suba. Nya mengkang bisi isi. Nyadi tekura laban lama udah natka diri lapar, lalu makai buah nyiur nya. Dia mih iya kerup-kerup mangkil isi nyiur.
“Oh, idup nyawa. Nyin langit, tu tanah,” pia ku Tekura. Nyadi bala jelu nyau mayuh mansa endur nya. Sida alit ati meda Tekura tak diau dalam lubang kebung. Nyau kelama, dia Rusa pan mansa. “Oi sambi! Nama gaga nuan dia?”
“Es!Nuan pan deka mih diau ditu, enti nuan udah ensepi,” ku Tekura nyaut.
“Nama utai nya dih, sambi?” ku Rusa.
“Tu mih utai ke dikumbai anak mensia atau tanah,” ku Tekura.
“Uji meri aku mimit?” ku Rusa.
“Au,mih,”pia ku Tekura sambil nikauka isi nyiur ngagai Rusa.
          Rusa lalu ngunyah isi nyiur. “ Amat nyamai mih atau tanah, enti asai tu,” pia ku Rusa.
Ensepi atau tanah tak nyamai, dia Rusa lalu enda kakang ati. Iya lalu terejun ke dalam lubang kebung. Dia mih iya begulai enggau Tekura ngali atau tanah. Puas dia, bisi ga Rusa tetemuka repik isi buah nyiur ke dikumbai Tekura atau tanah.
         Lama agi mayuh ga bala jelu betilikka Tekura seduai Rusa. Barang sida udah ensepi asai atau tanah diberi Tekura, lalu terejun ke dalam lubang kebung. Lama agi mayuh agi ga bala jelu tama lubang kebung nya. Pia mega, lama agi besai agi lubang kebung laban bala jelu ngiga atau tanah.
        Nyau ke lama laban endang enda mayuh, dia dih atau tanah nyau nadai temu bala jelu siga agi. Sida nyau berunding ngiga jalai pansut ari lubang kebung nya. Mayuh sida nguji niki tang enda ulih laban lubang kebung nyau dalam bendar. Bala jelu lalu berunding ngiga akal.
         Nyau kelama, dia Badak ke nyadi tuai sida lalu bejaku, “Enti kita ngatika diri tentu kitai enda ulih mansutka diri ari lubang kebung tu. Manah kitai bepangkat-pangkat atas pangan diri. Barang besai ari baruh. Barang mit ari atas,” pia ku iya. Bala jelu lalu gaga ati ninga jaku Badak.
“Nya baru kena,” pia ku Tekura.Sida lalu ngatur diri. Badak bediri dulu. Rusa lalu bediri di atas belakang Badak. Bala jelu bukai lalu bediri di atas pangan nitihka pemesai tubuh diri empu.
          Tekura seduai pelanduk laban seduai mit lalu nepan di atas belakang orang bukai. Lebuh seduai semak mua lubang kebung, dia seduai lalu engkechit keluar. Meda nya, Badak lalu bejaku. “Seduai niki dulu, tang anang enda ngaga tangga dikena kami bukai niki,” ku Badak.
“Au, barang iya mih,”saut Tekura seduai Pelanduk.
“Eh! Anang enda! Enti seduai enda ngaga tangga, nadai penyadi bala kami bukai lapar, nganti seduai datai baru,” ku Badak nangkan jaku iya ngagai Tekura enggau Pelanduk.
“Au!” pia ku saut Tekura seduai Pelanduk. “Lebuh tangga udah tembu gaga, nya baru kami dua datai ngulihka kita ari lubang tu,” ku seduai.
        Pelanduk seduai Tekura lalu mupuk tama ke babas ngejang lubang kebung. Siku melunchat, siku ringkap-ringkap, seduai ke bejalai dalam babas. Seduai baka ke nadai penemu tang balat bendar pemintar.


Latih A
Tukar ayat sebut ngagai ayat tusui

1.“ Amat nyamai mih atau tanah, enti asai tu,” pia ku Rusa.

2.“Seduai niki dulu, tang anang enda ngaga tangga dikena kami bukai niki,” ku Badak nangkan jaku iya ngagai Tekura enggau Pelanduk.

3.“Lebuh tangga udah tembu gaga, nya baru kami dua datai ngulihka kita ari lubang tu,” ku seduai.

Latih B
Saut tanya di baruh tu ngena ayat penuh.
1.Sapa ti niki pun sibau ke alai Tekura tepanggai?

2.Nama kebuah jelu bukai enda berani niki pun sibau nya?

3.Nama kebuah jelu bukai nitihka Tekura tama ngagai lubang kebung?

4.Nama akal dikena bala jelu mansutka diri ari lubang kebung?

5.Nama semaya Tekura seduai Pelanduk ngagai bala jelu bukai?


Latih C
Beri reti leka jaku di baruh tu.

1.Bekerawis

2.Ensepi

3.Ngejang

4.Pemesai